ભારતમાં રેલ મુસાફરી સૌથી સરળ છે. ભારતીય રેલ્વે મારફતે દરરોજ 2.31 કરોડ લોકો મુસાફરી કરે છે. તે જ સમયે, એક દિવસમાં 13 હજારથી વધુ ટ્રેનો ચાલે છે.
ભારતીય રેલ્વે નેટવર્ક કાશ્મીરથી કન્યાકુમારી અને ગુજરાતથી આસામ સુધી વિસ્તરેલ છે. જો કે, ઘણા દેશવાસીઓ પડોશી દેશોમાં મુસાફરી કરવા માટે પણ ભારતીય રેલ્વેનો ઉપયોગ કરે છે. તે જ સમયે, પડોશી દેશોમાંથી લોકો મુસાફરી અને સારવારના હેતુથી ભારત આવે છે.
પાકિસ્તાન હોય કે બાંગ્લાદેશ, એવી ઘણી ટ્રેનો છે જે મુસાફરોને એક દેશમાંથી બીજા દેશમાં લઈ જાય છે. આવો, આજે આપણે એવી કેટલીક ટ્રેનો વિશે જાણીએ જેના દ્વારા મુસાફરો ભારતથી પડોશી દેશોમાં મુસાફરી કરે છે.
મૈત્રી એક્સપ્રેસ
આ ટ્રેન ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચે ચાલે છે. આ ટ્રેન 14 એપ્રિલ 2008ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી. તે અઠવાડિયામાં એકવાર ચાલે છે. આ ટ્રેનમાં છ કોચ છે, જેમાં એક એસી-ફર્સ્ટ ક્લાસ અને એક પેન્ટ્રી કાર, એક એસી ચેર કાર અને બે એસી ચેર કારનો સમાવેશ થાય છે. આ ટ્રેનનું સંચાલન બંને દેશો વચ્ચેના શ્રેષ્ઠ સંબંધોને દર્શાવે છે. આ ટ્રેન ભારતના કોલકાતાથી બાંગ્લાદેશના ગેડે સુધી ચાલે છે.
ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચે મિતાલી એક્સપ્રેસ પણ દોડે છે. ભારતીય રેલ્વે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવ અને બાંગ્લાદેશના રેલ્વે મંત્રી નુરૂલ ઈસ્લામ સુજાને વિડીયો કોન્ફરન્સીંગ દ્વારા ટ્રેનને લીલી ઝંડી બતાવી હતી. આ ટ્રેન અઠવાડિયામાં માત્ર બે દિવસ ચાલે છે. ભારતમાં આ ટ્રેન શનિવાર અને રવિવારે ચાલે છે. જ્યારે, બાંગ્લાદેશથી આ ટ્રેન સોમવાર અને ગુરુવારે દોડે છે. આ ટ્રેન પશ્ચિમ બંગાળના ન્યૂ જલપાઈગુડીથી બાંગ્લાદેશના ઢાકા કેન્ટોનમેન્ટ સુધી ચાલે છે. આ ટ્રેનની ટિકિટ ખરીદવા માટે અગાઉથી માન્ય વિઝા અને પાસપોર્ટ જરૂરી છે.
બંધન એક્સપ્રેસ
આ ટ્રેન વર્ષ 2017માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ ટ્રેનની ટિકિટ ખરીદવા માટે પણ માન્ય વિઝા અને પાસપોર્ટ હોવો જરૂરી છે. બંને દેશો વચ્ચે દોડતી બંધન એક્સપ્રેસ (કોલકાતા – ખુલના – કોલકાતા) અને મૈત્રી એક્સપ્રેસ (કોલકાતા – ઢાકા – કોલકાતા) આજથી શરૂ થઈ ગઈ છે. બાંગ્લાદેશથી ભારતમાં આવતા મોટાભાગના મુસાફરો જોવાલાયક સ્થળો અને તબીબી હેતુઓ માટે છે.
ભારત નેપાળ ટ્રેન
બિહારના જયનગરથી નેપાળના કુર્થા જતી ટ્રેન મોદી સરકારના કાર્યકાળમાં શરૂ થઈ હતી. આ ટ્રેન ‘નેબર ફર્સ્ટ પોલિસી’ હેઠળ શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ DMU ટ્રેન બંને દેશો વચ્ચેના મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધોને દર્શાવે છે.
આ ટ્રેનના ભાડાની વાત કરીએ તો, જયનગરથી જનકપુર સ્ટેશન સુધી મુસાફરી કરવા માટે યાત્રીને 60 નેપાળી રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે, જ્યારે ભારતીય રૂપિયાના હિસાબે ટિકિટની કિંમત 37.50 રૂપિયા છે. જ્યારે, જયનગરથી કુર્થા જવા માટે મુસાફરોને 70 નેપાળી રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે. જ્યારે ભારતીય રૂપિયા પ્રમાણે ટિકિટની કિંમત 43.75 રૂપિયા છે.
સમજૌતા એક્સપ્રેસ
ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે દોડતી આ ટ્રેન 22 જુલાઈ 1976ના રોજ શરૂ થઈ હતી. આ ટ્રેન અટારી-વાઘા વચ્ચે માત્ર ત્રણ કિલોમીટરનું અંતર કાપે છે. વર્ષ 1994 સુધી તે રોજેરોજ કાર્યરત હતું, પરંતુ વર્ષ 1994 પછી તે અઠવાડિયામાં બે વાર ચાલે છે.
આ ટ્રેનમાં મુસાફરી કરવા માટે માન્ય વિઝા જરૂરી છે. તમને જણાવી દઈએ કે સમજૌતા એક્સપ્રેસ ચલાવવાનો નિર્ણય શિમલા સમજૌતામાં થયેલી શાંતિ સંધિમાં લેવામાં આવ્યો હતો. જો કે, આ ટ્રેનની સેવા 8 ઓગસ્ટ 2019 પછી બંધ કરવામાં આવી હતી.
