ચીને ભૂટાન સાથે સરહદ વિવાદ પર ચર્ચા કરી છે. ચીને જ ભારત, ચીન અને ભૂતાન ત્રણેય દેશોના જંક્શન ડોકલામ પાસે રોડ બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. ત્યારપછી ભારતે 73 દિવસ સુધી ભૂટાન માટે ચીનની સેનાને રોકી રાખી હતી. આ પછી ચીની સેના પીછેહઠ કરી. હવે ભારત ચીન અને ભૂટાન વચ્ચે ચાલી રહેલા સરહદ વિવાદ પર ચાંપતી નજર રાખી રહ્યું છે.
ચીન અને ભૂટાન તેમના સરહદ વિવાદના ઉકેલ માટે ‘ત્રણ તબક્કાના રોડમેપ’ના અમલીકરણને ઝડપી બનાવવા સંમત થયા છે. ચીને ગુરુવારે એક નિવેદનમાં કહ્યું કે ચીન-ભૂતાન સરહદ મુદ્દાઓ પર નિષ્ણાત જૂથની 13મી બેઠક બેઇજિંગમાં 21 થી 24 ઓગસ્ટ દરમિયાન યોજાઈ હતી. ભૂટાન અને ચીને ઓક્ટોબર 2021 માં તેમના સરહદ વિવાદને ઉકેલવા માટે વાટાઘાટોને વેગ આપવા માટે ‘ત્રણ-તબક્કાના રોડમેપ’ પર એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
ડોકલામ પર 73 દિવસ સુધી મડાગાંઠ હતી
તે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યાના લગભગ ચાર વર્ષ પહેલાં, ‘ડોકલામ ટ્રાઇ-જંક્શન’ પર ભારત અને ચીનની સેનાઓ 73 દિવસના સ્ટેન્ડઓફમાં બંધ થઈ ગયા હતા જ્યારે ચીને ભૂટાન દ્વારા દાવો કરાયેલા વિસ્તારમાં એક રસ્તો બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. ભારત ભૂટાન અને ચીન વચ્ચે સરહદ વિવાદને લઈને વાટાઘાટોને નજીકથી અનુસરી રહ્યું છે કારણ કે તે ભારતના સુરક્ષા હિતોને અસર કરી શકે છે, ખાસ કરીને ‘ડોકલામ ટ્રાઇ-જંક્શન’.
શું છે ડોકલામ વિવાદ
લગભગ 6 વર્ષ પહેલા ચીને ભારત અને ભૂતાન સાથે સરહદ વિવાદ પર નવો દાવ રમ્યો હતો. તેણે ભારત અને સ્ટેન્ડઓફ વિસ્તારને પોતાનો હોવાનો દાવો કરીને નવો નકશો બહાર પાડ્યો. નકશામાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ભારતીય સેના ડોકાલા પાસ પાસે તેની સરહદ પર તૈનાત છે. ડોકલામની આસપાસના તમામ વિસ્તારો પર ચીનનો અધિકાર છે જ્યારે ભૂટાન તેને પોતાનો વિસ્તાર માને છે. તે ભારત, તિબેટ અને ભૂટાનના ત્રિ-જંક્શન પર આવેલું છે. નાથુ લા પાસની નજીક છે. ભારત માટે આ વ્યૂહાત્મક મહત્વનું સ્થળ છે. કારણ કે આ સ્થળ સિલીગુડીથી માત્ર 30 કિલોમીટર દૂર છે. જ્યારે ચીની સેના ડોકલામમાં રોડ બનાવવા માટે આવી ત્યારે ભારતે વિરોધ કર્યો હતો. આ પછી 73 દિવસ સુધી બંને દેશોની સેના આમને-સામને ઊભી રહી. આ પછી ચીની સેના પીછેહઠ કરી અને પાછી ફરી ગઈ.
