મીઠું, ખાંડ, ચરબી, કૃત્રિમ રંગો અને કૃત્રિમ ગળપણના ઉપયોગને કારણે, ફેટી લિવર અને આંતરડાને લગતી સમસ્યાઓ ખૂબ જ સામાન્ય બની રહી છે, એટલે કે અલ્ટ્રા પ્રોસેસ્ડ ફૂડ અનેક રોગોનું મૂળ બની રહ્યું છે. અત્યાર સુધી દેશમાં બધાનું ધ્યાન કુપોષણની સમસ્યા પર જ હતું. અતિશય પોષણને કારણે થતી સમસ્યાઓ પર કોઈએ ધ્યાન આપ્યું નથી. આજે એક તરફ કુપોષણ છે તો બીજી તરફ જંક ફૂડના વધુ પડતા સેવનથી થતા રોગોનો પડકાર ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે.
પોષક તત્વોની અછતને કારણે જોખમ વધી રહ્યું છે
ખાદ્ય સુરક્ષાની સાથે પોષણ સુરક્ષા પર પણ ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. આપણે જે ખોરાક ખાઈએ છીએ તેની આપણા સ્વાસ્થ્ય પર શું અસર પડે છે તે અંગે આપણે સાવધ રહેવું જોઈએ. શું આપણને ખનિજો, વિટામિન્સ જેવા પોષક તત્ત્વો પૂરતા પ્રમાણમાં મળી રહ્યા છે, જેની શરીરને ખોરાકમાંથી જરૂર છે કે પછી આપણે ખોરાકમાંથી માત્ર અનિયંત્રિત કેલરી લઈ રહ્યા છીએ. ચોકલેટ, ખાંડવાળી મિઠાઈ અને નમકીન નાસ્તો ખાવાની આદત રોગોને આમંત્રણ આપે છે.
આખા અનાજનું સેવન કરો
જ્યારે આપણે પૌષ્ટિક ખોરાક વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે આખા ખોરાક એટલે કે આખા અનાજ પર આપણી નિર્ભરતા વધારવી પડે છે. તે તેના કુદરતી સ્વરૂપમાં સંપૂર્ણપણે અસ્તિત્વ ધરાવે છે. તેમાંથી કશું ઉમેરાતું કે ઓછું થતું નથી. વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ જેવા પોષક તત્વોની જાળવણીને કારણે, તે શરીર અને સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. પરંતુ જ્યારે તેમાં મીઠું, તેલ કે ખાંડ ઉમેરવામાં આવે છે ત્યારે સ્વાદ તો વધે છે પણ તેની ગુણવત્તા ખોવાઈ જાય છે.
અલ્ટ્રા પ્રોસેસ્ડ ફૂડના સેવનમાં સાવધાની રાખો
અલ્ટ્રા-પ્રોસેસ્ડ ફૂડમાં ખાંડ, ચરબી, મીઠું, રંગો, પ્રિઝર્વેટિવ્સ, હાઇડ્રોજનેટેડ ફેટ્સ, ફ્લેવર્સ અને ઘણા પ્રકારના રસાયણો ઉમેરવામાં આવે છે. પરિવહનની સરળતા અને લાંબા ગાળાના સંગ્રહને કારણે તેનો ઉપયોગ વધી રહ્યો છે. પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો કે તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ અનેક સમસ્યાઓનું મૂળ બની શકે છે. તેવી જ રીતે, કાર્બોનેટેડ પીણાં અંગે પણ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે. સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક માનીને આપણે જે પેકેજ્ડ જ્યુસ પીએ છીએ તેમાં પણ ઘણી બધી ખાંડ હોય છે.
રોગોનો ભય
ફાઇબર-મુક્ત અને સ્વાદયુક્ત, અલ્ટ્રા-પ્રોસેસ્ડ ફૂડની આદતને ટાળવાની જરૂર છે. શરીરમાં વધુ પડતી કેલરીને કારણે ચરબી વધે છે. જેના કારણે સ્થૂળતાની સાથે ડાયાબિટીસ, હાઈપરટેન્શન, કોલેસ્ટ્રોલ, કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર જેવા રોગો પણ આવે છે. સ્થૂળતાની સાથે કેન્સરનો પણ ખતરો રહે છે. તેનાથી સ્તન કેન્સર, ગર્ભાશય, લીવર, પિત્તાશયના કેન્સરનું જોખમ વધી જાય છે. આજકાલ નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર રોગ પણ વધી રહ્યો છે. સ્થૂળતાના કારણે ચિંતા અને ડિપ્રેશન જેવી સમસ્યાઓ પણ થઈ શકે છે.
આ ઉપાયો અપનાવવા જરૂરી છે
- જો કોઈને વધારે ખાંડની આદત હોય તો તેને ધીમે ધીમે ઓછી કરો.
- જો તમે વારંવાર ચોકલેટ અથવા બિસ્કીટ ખાઓ છો, તો તેને ઘરે બનાવેલા નાસ્તા અથવા ખોરાક સાથે બદલો.
- કોઈપણ પ્રકારનો તૈયાર ખોરાક અથવા નાસ્તો લેતી વખતે, તેનું લેબલ વાંચો. તેનાથી તેમાં મીઠું, ખાંડ અને ચરબીના સ્તર વિશે સચોટ માહિતી મળે છે.
- આજકાલ, બાજરીને લઈને પહેલ કરવામાં આવી રહી છે, આ આપણો પરંપરાગત ખોરાક છે, જે આરોગ્યપ્રદ અને ફાયદાકારક છે. જો આપણે ઘરે ભોજન બનાવી રહ્યા છીએ, તો ખાતરી કરો કે તે સ્વચ્છ અને પૌષ્ટિક છે. કામના સ્થળે પણ ટિફિન લઈ જાઓ.
- જો તમે બહારનું ખાવાનું બંધ કરશો તો ઘણી સમસ્યાઓથી છુટકારો મેળવી શકશો.
- સ્વાસ્થ્ય માટે આપણે પોતાના સ્તરે જાગૃત રહેવું પડશે.