નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) એ Google Pay, Paytm, PhonePe જેવી તૃતીય-પક્ષ UPI એપ્સ માટે એક મહત્વપૂર્ણ સંદેશ આપ્યો છે.
તાજેતરમાં જારી કરાયેલા પરિપત્રમાં, NPCIએ તૃતીય-પક્ષ એપ્લિકેશનો અને બેંકોને તે UPI ID અને નંબરોને નિષ્ક્રિય કરવા કહ્યું છે જે એક વર્ષથી વધુ સમયથી નિષ્ક્રિય છે. તમને જણાવી દઈએ કે, NPCI એક બિન-લાભકારી સંસ્થા છે જે ભારતમાં રિટેલ પેમેન્ટ અને સેટલમેન્ટ સિસ્ટમનું સંચાલન કરે છે.
NPCIએ પરિપત્ર જારી કર્યો છે
NPCIએ જણાવ્યું હતું કે પરિપત્ર મુજબ, જો ગ્રાહકો બેંકિંગ સિસ્ટમમાંથી તેમના જૂના નંબરને ડિલિંક કર્યા વિના તેમનો મોબાઇલ નંબર બદલી નાખે છે તો તેમને અજાણતા નાણાં ટ્રાન્સફર અટકાવવા માટે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. એક શક્યતા અસ્તિત્વમાં છે જ્યાં જૂના મોબાઇલ નંબરને નવા રજૂકર્તાને રિલીઝ કરી શકાય.
તાજેતરમાં, સર્વોચ્ચ અદાલતે ઠરાવ્યું છે કે મોબાઇલ ફોન સેવા પ્રદાતાઓને વૈધાનિક 90-દિવસની મુદત પૂરી થયા પછી નવા ગ્રાહકોને નિષ્ક્રિય/ડિસ્કનેક્ટેડ નંબરો ફરીથી ફાળવવાથી રોકી શકાય નહીં.
આ કામ થર્ડ પાર્ટી એપ પ્રોવાઈડરે કરવાનું રહેશે
પરિપત્રમાં નવી માર્ગદર્શિકા મુજબ, થર્ડ પાર્ટી એપ પ્રોવાઈડર્સ (ટીપીપી) અને પેમેન્ટ સર્વિસ પ્રોવાઈડર્સ (પીએસપી) એ નીચે મુજબ કરવું પડશે અને 31 ડિસેમ્બર, 2023 સુધીમાં તેનો અમલ કરવો પડશે. તમામ TPAP અને PSP બેંકોને એવા ગ્રાહકોના UPI ID અને સંબંધિત UPI નંબર અને ફોન નંબર ઓળખવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે કે જેમણે 1 વર્ષ સુધી UPI એપ્સ દ્વારા કોઈ નાણાકીય (ડેબિટ અથવા ક્રેડિટ) અથવા બિન-નાણાકીય વ્યવહારો કર્યા નથી.
આવા ગ્રાહકોના UPI ID અને UPI નંબર ઇનવર્ડ ક્રેડિટ વ્યવહારો માટે અક્ષમ કરવામાં આવશે. આનો અર્થ એ છે કે તેઓ આ નંબરો પર પૈસા પ્રાપ્ત કરી શકશે નહીં. વધુમાં, PSPs પણ UPI માંથી સમાન ફોન નંબરની નોંધણી રદ કરશે.
જે ગ્રાહકો તેમના UPI ID અને ફોન નંબર પર ઇનકમિંગ ક્રેડિટ બ્લોક ધરાવે છે તેમને UPI મેપર લિંકેજ માટે તેમની UPI એપમાં ફરીથી નોંધણી કરાવવાની જરૂર પડશે. જરૂરિયાત મુજબ UPI PIN નો ઉપયોગ કરીને ચુકવણીઓ અને બિન-નાણાકીય વ્યવહારો કરી શકાય છે.
UPI એપ્સ ‘Pay-to-Contact’ અને ‘Pay to Mobile Number’ શરૂ કરતા પહેલા વિનંતીકર્તા વેરિફિકેશન (ReqValAd) કરશે. UPI એપ્સ ગ્રાહકનું નામ પ્રદર્શિત કરશે જે ટ્રાન્ઝેક્શન શરૂ કરતા પહેલા લેવામાં આવે છે અને એપના અંતમાં સંગ્રહિત નામ દર્શાવશે નહીં.