રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ પર સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (UN)ના અહેવાલે સમગ્ર વિશ્વમાં હલચલ મચાવી દીધી છે. યુએનના અહેવાલમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે રશિયા યુક્રેનમાં “વ્યવસ્થિત” ત્રાસ અને બળાત્કાર કરી રહ્યું છે. યુએનનો આ સનસનીખેજ રિપોર્ટ રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધના 2 વર્ષ પૂરા થયા બાદ આવ્યો છે. મોસ્કોએ બે વર્ષથી વધુ સમયથી યુક્રેન સામે યુદ્ધ ચલાવીને જમીન પર પ્રાદેશિક લાભો મેળવ્યા છે. રશિયાએ યુક્રેનના લગભગ 5 વિસ્તારો કબજે કર્યા છે.
યુએનના તપાસકર્તાઓએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે રશિયા યુક્રેનમાં ગંભીર માનવાધિકાર ઉલ્લંઘન અને યુદ્ધ અપરાધો કરવાનું ચાલુ રાખે છે, જેમાં “વ્યવસ્થિત” ત્રાસ અને બળાત્કારનો સમાવેશ થાય છે.
કિવ પર રશિયન આક્રમણ પછી યુક્રેનમાં અધિકારોની સ્થિતિ પર ઉચ્ચ સ્તરીય તપાસ પંચ (CoI) એ કહ્યું કે તેને વ્યાપક દુરુપયોગના નવા પુરાવા મળ્યા છે. સીઓઆઈએ નાગરિક વિસ્તારોમાં વિસ્ફોટક હથિયારોના સતત ઉપયોગ અંગે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. “નાગરિકોને સંભવિત નુકસાન માટે રશિયન સશસ્ત્ર દળો દ્વારા અવગણનાની પેટર્ન” પુષ્ટિ કરવામાં આવી છે.
રશિયન અધિકારીઓએ આંતરરાષ્ટ્રીય માનવતાવાદી કાયદાનું ઉલ્લંઘન કર્યું
સીઓઆઈના વડા એરિક મોસેએ પત્રકારોને જણાવ્યું હતું કે, “પુરાવા દર્શાવે છે કે રશિયન સત્તાવાળાઓએ આંતરરાષ્ટ્રીય માનવાધિકાર અને આંતરરાષ્ટ્રીય માનવતાવાદી કાયદાનું ઉલ્લંઘન કરીને યુદ્ધ અપરાધ કર્યા છે.” તેમણે જણાવ્યું હતું કે, “સંપૂર્ણપણે નિર્ધારિત કરવા માટે વધુ તપાસની જરૂર છે કે શું ઓળખવામાં આવેલી કેટલીક શરતો માનવતા વિરુદ્ધ ગુનાઓનું નિર્માણ કરી શકે છે.”
અગાઉના તારણોની પુષ્ટિ કરતા, યુએનએ જણાવ્યું હતું કે રશિયન સત્તાવાળાઓ દ્વારા ત્રાસ યુક્રેન અને રશિયા બંનેમાં “વ્યાપક અને વ્યવસ્થિત” છે. તપાસકર્તાઓએ જણાવ્યું હતું કે તેઓએ યુક્રેનની 16 અલગ-અલગ યાત્રાઓ દરમિયાન 800 થી વધુ લોકો સાથે વાત કર્યા બાદ તેમનો નવીનતમ અહેવાલ તૈયાર કર્યો છે.
યુદ્ધ કેદીઓ સાથે ભયાનક વર્તન
ટીમે શોધી કાઢ્યું હતું કે યુક્રેનિયન યુદ્ધ કેદીઓ સાથે રશિયાનું વર્તન “ભયાનક” હતું. તે “મહિલાઓ સામે બળાત્કાર અને અન્ય જાતીય હિંસાના દસ્તાવેજી બનાવોનો અહેવાલ આપે છે જે સંજોગોમાં ત્રાસ સમાન હોય છે.” તે જાતીય પરિમાણ સાથેના ત્રાસની ઘટનાઓ અને યુદ્ધના પુરૂષ કેદીઓ સામે બળાત્કારની ધમકીઓની પણ નોંધ કરે છે. વિગતો પ્રદાન કરવામાં આવી છે.” તપાસકર્તાઓએ પણ “વધારાના પુરાવા” મળ્યા કે યુક્રેનિયન બાળકોને ગેરકાયદેસર રીતે રશિયન નિયંત્રણ હેઠળના વિસ્તારોમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવ્યા હતા.
દસ્તાવેજો લૂંટવાનો પણ આરોપ છે
તપાસકર્તાઓએ સૌપ્રથમ રશિયા દ્વારા યુક્રેનિયન સાંસ્કૃતિક વસ્તુઓ અને આર્કાઇવલ દસ્તાવેજોની લૂંટ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું, ખાસ કરીને ખેરસન શહેરમાંથી, જે માર્ચ 2022માં રશિયન દળો દ્વારા કબજે કરવામાં આવ્યું હતું. ઓક્ટોબર અને નવેમ્બર 2022માં કબજાના છેલ્લા અઠવાડિયા દરમિયાન, “રશિયન સત્તાવાળાઓએ ખેરસન પ્રાદેશિક આર્ટ મ્યુઝિયમમાંથી સાંસ્કૃતિક વસ્તુઓ અને ખેરસન પ્રાંતના સ્ટેટ આર્કાઇવ્ઝમાંથી આર્કાઇવલ દસ્તાવેજો” કબજે કરેલા ક્રિમીઆમાં સ્થાનાંતરિત કર્યા. અહેવાલો અનુસાર, મ્યુઝિયમમાંથી 10,000 થી વધુ વસ્તુઓ અને સ્ટેટ આર્કાઇવની મુખ્ય ઇમારતમાંથી 70 ટકા દસ્તાવેજો દૂર કરવામાં આવ્યા હતા. યુએનના અહેવાલમાં આ સાંસ્કૃતિક વિનિયોગને “યુદ્ધ અપરાધ” તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યો છે.
