દિલ્હી-એનસીઆર વાયુ પ્રદૂષણની ઝપેટમાં છે. સ્મોગ લોકો માટે સમસ્યા બની ગયો છે. AQI 488 પર પહોંચી ગયો છે જે એક ગંભીર શ્રેણી સૂચક છે. શાળાઓ બંધ કરી દેવામાં આવી છે અને GRAP 4 લાગુ કરવામાં આવી છે, જે અંતર્ગત બાંધકામનું કામ બંધ કરી દેવામાં આવ્યું છે અને ડીઝલ વાહનો પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. પરંતુ ક્લાઉડ સીડીંગ એ એક એવો ઉપાય છે જે લોકોને વાયુ પ્રદુષણથી રાહત આપી શકે છે. જો કે આ પ્રક્રિયાનું અંતિમ પરિણામ શું આવશે તે અંગે કંઈ કહી શકાય તેમ નથી. પરંતુ આવું કરવાથી ચોક્કસપણે પ્રકૃતિ સાથે ચેડા થશે. આ હોવા છતાં, અમે તમને જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ કે ક્લાઉડ સીડિંગ શું છે અને તેની મદદથી કૃત્રિમ વરસાદ કેવી રીતે બનાવવામાં આવે છે.
ક્લાઉડ સીડીંગ અથવા કૃત્રિમ વરસાદ શું છે?
આ પ્રક્રિયા અંતર્ગત એરક્રાફ્ટની મદદથી વાદળો પર સિલ્વર આયોડાઈડનો છંટકાવ કરવામાં આવે છે. સિલ્વર આયોડાઇડ હવા અને આકાશમાં હાજર વાદળોના સંપર્કમાં આવ્યા પછી, વાદળો ઝડપી ગતિએ બનવાનું શરૂ કરે છે અને વાદળો ઠંડા થઈ જાય છે અને વરસાદ શરૂ થાય છે. તેને ક્લાઉડ સીડીંગ કહે છે. તમને જણાવી દઈએ કે સિલ્વર આયોડાઈડ બરફ જેવું છે અને તેના કારણે ભેજવાળા વાદળોમાં પાણીનું પ્રમાણ વધી જાય છે અને વાદળો સમય પહેલા વરસાદ પડવા લાગે છે. તેનો ઉપયોગ દુષ્કાળ અને અકસ્માતોનો સામનો કરવા માટે પણ થઈ શકે છે.
2018માં ક્લાઉડ સીડીંગનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું
વર્ષ 2018 દરમિયાન દિલ્હીમાં ગંભીર વાયુ પ્રદૂષણ જોવા મળ્યું હતું. આ દરમિયાન સરકારે કૃત્રિમ વરસાદનું આયોજન કર્યું હતું. આઈઆઈટી કાનપુરના પ્રોફેસરો દ્વારા આ અંગે તૈયારીઓ પણ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ અનુકૂળ હવામાનના અભાવે.
કૃત્રિમ વરસાદ થઈ શક્યો નથી. તમને જણાવી દઈએ કે ચોમાસા પહેલા અને પછી કૃત્રિમ વરસાદ કરવો વધુ સારું છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કૃત્રિમ વરસાદ કરવો સરળ રહેશે કારણ કે વાદળોમાં વધુ ભેજ હોય છે. જ્યારે ઠંડા વાતાવરણમાં વાદળોમાં ભેજનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે.