અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ વિદેશ મંત્રી હેનરી કિસિંજરનું બુધવારે 100 વર્ષની વયે કનેક્ટિકટમાં તેમના ઘરે અવસાન થયું. વોશિંગ્ટન પોસ્ટે અહેવાલ આપ્યો છે કે કિસિંજરના મૃત્યુની જાહેરાત તેમની કન્સલ્ટિંગ ફર્મ દ્વારા એક નિવેદનમાં કરવામાં આવી હતી. જોકે, મોતનું કારણ હજુ સ્પષ્ટ થયું નથી.
વિદ્વાનથી રાજદ્વારી સુધીની સફર
એક વિદ્વાન, રાજકારણી અને સેલિબ્રિટી રાજદ્વારી, કિસિંજરે યુએસ પ્રમુખો રિચાર્ડ એમ. નિક્સન અને ગેરાલ્ડ ફોર્ડના વહીવટ દરમિયાન અને પછી સલાહકાર અને લેખક તરીકે સેવા આપી હતી. તેણે અમેરિકન વિદેશ નીતિમાં સુધારો કર્યો. કિસિંજરને વૈશ્વિક રાજકારણ અને વ્યવસાયમાં પણ આકાર આપનાર બળ માનવામાં આવે છે.
હેનરીનો જન્મ જર્મનીમાં થયો હતો
હેઇન્ઝ આલ્ફ્રેડ કિસિંજરનો જન્મ 27 મે 1923ના રોજ ફર્થ, જર્મનીમાં થયો હતો. જ્યારે ન્યુરેમબર્ગ કાયદાએ જર્મનીના યહૂદીઓની નાગરિકતા છીનવી લીધી ત્યારે તે 12 વર્ષનો હતો.
કિસિંજરનો પરિવાર ઓગસ્ટ 1938માં જર્મની છોડી અમેરિકા ગયો અને અમેરિકા ગયા પછી તેઓ હેનરી બન્યા. તે ઘણા વર્ષોથી ન્યુયોર્કમાં એક સંબંધીના ઘરે રહેતો હતો.
વિદેશ નીતિ પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણ હતું
ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટે અહેવાલ આપ્યો છે કે, હેનરી એક જ સમયે વ્હાઇટ હાઉસના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અને યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ તરીકે સેવા આપનાર એકમાત્ર વ્યક્તિ હતા. અમેરિકન વિદેશ નીતિ પર પણ તેમનું સંપૂર્ણ નિયંત્રણ હતું.
વિવાદો સાથે ઊંડો સંબંધ
કિસિંજરનો વિવાદો સાથે ઊંડો સંબંધ રહ્યો છે. કિસિન્જર અને વિયેતનામના લે ડ્યુક થોને તેમની ગુપ્ત વાતચીત માટે નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો, જે તેમણે નકારી કાઢ્યો હતો. આ સૌથી વિવાદાસ્પદ એવોર્ડ હતો. આ વાટાઘાટો 1973 ના પેરિસ કરાર તરફ દોરી ગઈ અને વિયેતનામ યુદ્ધમાં અમેરિકન લશ્કરી સંડોવણીનો અંત આવ્યો.
બાંગ્લાદેશના વિભાજન વખતે હેનરીએ ત્યાંના લોકોના નરસંહાર વખતે પાકિસ્તાનનું સમર્થન કર્યું હતું, જેના પછી મોટો વિવાદ થયો હતો.
