રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ સોમવારે સંસદમાં ગયા અઠવાડિયે ત્રણ નવા ફોજદારી ન્યાય બિલને મંજૂરી આપી હતી.
ત્રણ નવા કાયદા – ભારતીય ન્યાયિક સંહિતા, ભારતીય નાગરિક સંરક્ષણ સંહિતા અને ભારતીય પુરાવા અધિનિયમ – બ્રિટિશ સમયના ભારતીય દંડ સંહિતા, ફોજદારી પ્રક્રિયાની સંહિતા અને 1872ના ભારતીય પુરાવા અધિનિયમનું સ્થાન લેશે. ગૃહ મંત્રાલય ટૂંક સમયમાં આ અંગે નોટિફિકેશન બહાર પાડી શકે છે.
“રાજ્ય સામેના ગુનાઓ” નામનો નવો વિભાગ દાખલ કરવામાં આવ્યો.
સંસદમાં ત્રણ બિલ પરની ચર્ચાનો જવાબ આપતાં ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું હતું કે સજા આપવાને બદલે ન્યાય આપવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. ત્રણેય કાયદાઓનો ઉદ્દેશ્ય વિવિધ ગુનાઓ અને તેમની સજાઓને વ્યાખ્યાયિત કરીને દેશમાં ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલીને સંપૂર્ણપણે પરિવર્તિત કરવાનો છે. આમાં આતંકવાદની સ્પષ્ટ વ્યાખ્યા, ગુના તરીકે રાજદ્રોહને નાબૂદ કરવા અને “રાજ્ય સામેના ગુનાઓ” તરીકે ઓળખાતી નવી કલમનો સમાવેશ થાય છે.
સંસદના ચોમાસુ સત્ર દરમિયાન રજૂ કરવામાં આવી હતી
આ બિલો પહેલીવાર ઓગસ્ટમાં સંસદના ચોમાસુ સત્ર દરમિયાન રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. ગયા અઠવાડિયે ગૃહ બાબતોની સ્થાયી સમિતિએ ઘણી ભલામણો કર્યા અને તેમાંના નવા સંસ્કરણો રજૂ કર્યા પછી સરકારે બિલ પાછું ખેંચવાનો નિર્ણય કર્યો.
ત્રણેય બિલનો ડ્રાફ્ટ ચર્ચા વિચારણા બાદ તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો.
શાહે કહ્યું હતું કે ત્રણ બિલોનો મુસદ્દો વ્યાપક વિચાર-વિમર્શ પછી તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો અને તેને મંજૂરી માટે ગૃહમાં લાવતા પહેલા ડ્રાફ્ટ કાયદાના દરેક અલ્પવિરામ અને પૂર્ણવિરામમાંથી પસાર થયા હતા.
તેમણે કહ્યું હતું કે ભારતીય ન્યાય સંહિતામાં આતંકવાદ શબ્દની વ્યાખ્યા પહેલીવાર કરવામાં આવી છે. આઈપીસીમાં આનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી. નવા કાયદા હેઠળ, દંડ લાદવાની મેજિસ્ટ્રેટની સત્તા તેમજ ગુનેગાર જાહેર કરવાનો અવકાશ વધારવામાં આવ્યો છે.