ચેઈન પુલિંગ ગુનાની શ્રેણીમાં આવે છે. જો તમે બિનજરૂરી રીતે આવું કરો છો, તો તમારે ભારે દંડ ભરવો પડશે. જેલ પણ થઈ શકે છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે ચેઈન પુલિંગ પછી રેલવે પોલીસને બોગીનો નંબર કેવી રીતે ખબર પડે છે? જે બોગીમાં સાંકળ ખેંચાઈ છે ત્યાં આરપીએફ સીધી કેવી રીતે પહોંચે છે? આ જ પ્રશ્ન ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ Quora પર પૂછવામાં આવ્યો હતો. ભારતીય રેલવેના એક એન્જિનિયરે આપ્યો આ જવાબ, આ જાણ્યા પછી તમે ભાગ્યે જ ટ્રેનની ચેન ખેંચી શકશો.
ભારતીય રેલવેમાં પોતાને એન્જિનિયર ગણાવનારા અનિમેષ કુમાર સિન્હાએ લખ્યું, ભારતીય રેલવે 168 વર્ષ જૂની છે. સમયની સાથે રેલ્વે કેરેજ, એન્જિન અને બ્રેક સિસ્ટમમાં ઘણા ફેરફારો થયા છે. ચેન ખેંચીને કોચ નંબર જાણવાની રીતમાં પણ ઘણો બદલાવ આવ્યો છે. હવે વેક્યૂમ બ્રેક કેન બનવાનું શરૂ થયું છે, જેમાં ઉપરના ખૂણે વાલ્વ છે. જલદી તમે સાંકળ ખેંચો કે તરત જ વાલ્વ વળે છે. ડ્રાઈવર કે આસિસ્ટન્ટ ડ્રાઈવર કે ગાર્ડ કે રેલ્વે પોલીસ આ ફરેલા વાલ્વને જોઈને સમજી શકે છે કે આ કમ્પાર્ટમેન્ટમાંથી ચેઈન ખેંચાઈ છે. તમે ફોટામાં સફેદ રંગનો વાલ્વ જોઈ શકો છો.
જોરથી અવાજ
એકવાર ડબ્બાની ઓળખ થઈ જાય, સહાયક ડ્રાઈવર ઉપર ચઢી જાય છે અને તે વાલ્વને ફરીથી સેટ કરે છે. ઓળખ બીજી રીતે થાય છે. ટ્રેનની ચેન ખેંચતાની સાથે જ બોગીનું હવાનું દબાણ બહાર આવવા લાગે છે અને જોરદાર પવનનો અવાજ આવવા લાગે છે. તેનાથી ઓળખવામાં પણ સરળતા રહે છે. કારણ કે આ અવાજ એટલો જોરદાર છે કે વ્યક્તિ તેને દૂરથી પણ સાંભળી શકે છે. કોચની બાજુની દિવાલો પર ઇમરજન્સી ફ્લેશર્સ લગાવવામાં આવ્યા છે. સાંકળ ખેંચાતાની સાથે જ ફ્લૅશર્સ સક્રિય થઈ જાય છે. લોકપાયલોટ અને ગાર્ડની નજીક લાઈટો સળગવા લાગે છે. પરંતુ જ્યારે તે રીસેટ થાય છે, ત્યારે જૂની સ્થિતિ પાછી આવે છે. હવાનું દબાણ બરાબર બને છે.
તો પછી વિકલ્પ કેમ આપવામાં આવ્યો?
હવે તમે વિચારી રહ્યા હશો કે જ્યારે આટલું મુશ્કેલ છે ત્યારે આ વિકલ્પ શા માટે આપવામાં આવ્યો છે. વાસ્તવમાં, તેનો હેતુ ટ્રેનની અંદર કોઈપણ સમસ્યાના કિસ્સામાં તેનો ઉપયોગ કરવાનો હતો. જો તમારું સ્ટેશન આવી ગયું છે અને તમે કોઈ કારણસર નીચે ઉતરી શકતા નથી, તો તમે ચેઈન પુલિંગ કરી શકો છો. પરંતુ તમારી પાસે સાંકળ ખેંચવા માટેનું માન્ય કારણ હોવું જોઈએ. ઘણા લોકો તેનો દુરુપયોગ કરે છે, જેના કારણે અન્ય મુસાફરોને ઘણી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. ટ્રેન પણ મોડી પડે છે.