ભારતમાં લોકો સોનું ખરીદવાને આજથી નહીં પરંતુ વર્ષોથી શુભ માને છે અને આ જ કારણ છે કે દેશના દરેક ઘરમાં ગૃહિણીઓ પાસે તમને ચોક્કસથી અમુક ગ્રામ સોનું મળશે. સોનું માત્ર તેનું રત્ન જ નથી પરંતુ તે તેના માતા-પિતા કે પતિ તરફથી મળેલો અમૂલ્ય પ્રેમ છે જેને તે કોઈપણ કિંમતે વેચવા માંગતી નથી.
આંકડા મુજબ, ભારતીય મહિલાઓ પાસે વિશ્વના મોટા દેશો કરતાં વધુ સોનું છે. પરંતુ 1 એપ્રિલ, 2023 થી, કેન્દ્ર સરકારે દેશમાં સોનાના દાગીનાની ખરીદી અને વેચાણ માટેના નિયમોમાં કેટલાક ફેરફારો કર્યા છે, જે જાણતા નથી કે ભવિષ્યમાં તમારા ઘરમાં રાખેલા સોનાના વેચાણમાં સમસ્યા ઊભી થઈ શકે છે.
જૂના દાગીના વેચવામાં મુશ્કેલી આવી શકે છે
કેન્દ્ર સરકારના આ નિર્ણયની સૌથી વધુ અસર તે ઘરેણા પર પડશે જે જૂના થઈ ગયા છે. હકીકતમાં, કેન્દ્ર સરકારે 1 એપ્રિલ, 2023 થી હોલમાર્કિંગ ફરજિયાત બનાવ્યું છે, જેના પછી તમે દેશમાં ક્યાંય પણ હોલમાર્ક વિના ઘરેણાં ખરીદી અથવા વેચી શકતા નથી. સરકારના આ નિર્ણય બાદ જે લોકો પાસે નોન હોલમાર્ક વાળા ઘરેણા છે તેમની માટે વધુ મુશ્કેલી આવી શકે છે.
હોલમાર્કનો ફાયદો શું છે?
વાસ્તવમાં, બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ (BIS) નો લોગો હોલમાર્કવાળા દાગીના પર લગાવવામાં આવે છે, જેના પર માહિતી પણ આપવામાં આવે છે કે તે સોનાના દાગીના કેટલા કેરેટ છે. 24 કેરેટ સોનું સૌથી શુદ્ધ માનવામાં આવે છે, એટલે કે આ દાગીનામાં કોઈપણ પ્રકારની ભેળસેળ નહિવત છે અને તેથી જ આવા સોનાની કિંમત મોંઘી છે.
સામાન્ય રીતે દેશમાં લોકો 18 થી 22 કેરેટ સોનું બનાવે છે, જેની કિંમત થોડી ઓછી છે કારણ કે તેમાં અમુક ટકા ભેળસેળ કરવામાં આવે છે. જો જ્વેલરી હોલમાર્કવાળી હશે તો જ્વેલર્સ ગ્રાહકો સાથે સરળતાથી છેતરપિંડી કરી શકશે નહીં.
હોલમાર્ક ન હોય તો શું કરવું?
BIS ના નિયમો અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ પાસે આવા દાગીના હોય જેમાં હોલમાર્ક લોગો ન હોય, તો તમારે તેને વેચતા પહેલા તેને હોલમાર્ક કરાવવું પડશે. આના વિના, હવે તમે દેશમાં ન તો સોનું ખરીદી શકશો અને ન તો વેચી શકશો.
તમારી પાસે એકમાત્ર વિકલ્પ છે કે જ્વેલરીને હોલમાર્ક કરાવો. આ માટે તમારે 45 રૂપિયા પ્રતિ પીસ ચાર્જ ચૂકવવો પડશે. તમારે BIS લેબમાં જઈને તમારી જ્વેલરી હોલમાર્ક કરાવવી પડશે.
લેબ ક્યાં આવેલી છે?
સેન્ટ્રલ રિજનલ ઑફિસ લેબોરેટરી- સાહિબાબાદ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ એરિયા, સાહિબાબાદ
પૂર્વ પ્રાદેશિક કાર્યાલય પ્રયોગશાળા – કંકુરગાચી, કોલકાતા
ઉત્તરીય પ્રાદેશિક કાર્યાલય પ્રયોગશાળા – ઔદ્યોગિક ફોકલ પોઈન્ટ, મોહાલી
પશ્ચિમ પ્રાદેશિક કાર્યાલય પ્રયોગશાળા – અંધેરી (પૂર્વ), મુંબઈ
દક્ષિણ પ્રાદેશિક કાર્યાલય પ્રયોગશાળા – ચેન્નાઈ
બેંગલોર બ્રાન્ચ લેબોરેટરી
પટના શાખા પ્રયોગશાળા
ગુવાહાટી શાખા પ્રયોગશાળા
