ઈસરોનું ચંદ્રયાન-3 મિશન સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ થઈ ગયું છે, પરંતુ સમાચાર આવી રહ્યા છે કે આ મિશન હવે ફરી શરૂ થઈ શકે છે. હકીકતમાં, ઈસરોના અવકાશ વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે ચંદ્રયાન-3નું લેન્ડર અને રોવર 23 સપ્ટેમ્બરે ફરી સક્રિય થઈ શકે છે. જો આવું થાય તો ચંદ્રયાનનું રોવર ચંદ્રની સપાટી પર વધુ પ્રાયોગિક ડેટા ઈસરોને મોકલી શકે છે.
લેન્ડર અને રોવર સોલર પેનલની મદદથી ફરી સક્રિય થઈ શકે છે
ઈસરોના સ્પેસ એપ્લીકેશન સેન્ટરના ડાયરેક્ટર નિલેશ દેસાઈએ જણાવ્યું હતું કે, ‘3 સપ્ટેમ્બરે ચંદ્રયાન-3ના લેન્ડર વિક્રમ અને રોવર પ્રજ્ઞાનને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર રાત પડતાની સાથે જ સ્લીપ મોડમાં મૂકવામાં આવ્યા હતા. નિલેશ દેસાઈએ જણાવ્યું કે લેન્ડર અને રોવર પર સોલાર પેનલ લગાવવામાં આવી છે અને જ્યારે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર દિવસ આવે ત્યારે તેને રિચાર્જ કરી શકાય છે. નિલેશ દેસાઈએ કહ્યું, ‘અમારી યોજના મુજબ, લેન્ડર વિક્રમ અને રોવરને 23 સપ્ટેમ્બરના રોજ રિવાઈવ કરવામાં આવી શકે છે. ચંદ્ર પર હવે દિવસ શરૂ થયો છે. જો કે, એ જોવાનું બાકી છે કે જ્યારે રાત્રે ચંદ્રની સપાટી પરનું તાપમાન માઈનસ 120 થી માઈનસ 200 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી ઘટી જાય ત્યારે સોલાર પેનલ ફરીથી યોગ્ય રીતે કામ કરી શકશે કે કેમ.’
#WATCH | On Chandrayaan 3, Space Application Centre, ISRO Director Nilesh Desai says, "On September 3 we kept both lander and rover in the sleep mode…Solar panels present on the lander and rover will get recharged. According to our plan on September 23, it will be revived. At… pic.twitter.com/705ktygl7m
— ANI (@ANI) September 21, 2023
દેસાઈએ કહ્યું, ‘અમે આશા રાખીએ છીએ કે લેન્ડર પરના ચાર સેન્સરમાંથી કેટલાક અને રોવર પરના બે સેન્સર ફરીથી કામ કરવાનું શરૂ કરી શકે છે. જો આમ થશે તો ભવિષ્યમાં પણ આપણે ચંદ્ર પર નવા પ્રયોગો કરી શકીશું. તમને જણાવી દઈએ કે ચંદ્ર પરના દિવસો અને રાત પૃથ્વી પરના 14 દિવસના બરાબર છે. અર્થાત્ 14 દિવસ માટે દિવસ અને સમાન દિવસો માટે રાત છે. જ્યારે ચંદ્રયાન 3નું લેન્ડર ચંદ્ર પર ઉતર્યું ત્યારે ચંદ્ર પર સવારનો સમય હતો. આ જ કારણ હતું કે 14 દિવસ સુધી કામ કર્યા બાદ લેન્ડર અને રોવર સ્લીપ મોડમાં આવી ગયા હતા.
ઈસરો પાસે પહેલાથી જ ઘણો ડેટા છે
જ્યારે અવકાશયાત્રી ડૉ. આર.સી. કપૂરને લેન્ડર અને રોવરના રિએક્ટિવેશન વિશે પૂછવામાં આવ્યું તો તેમણે કહ્યું, ‘લેન્ડર અને રોવરે તેમનું કામ કરી દીધું છે. જ્યારે બંનેને સ્લીપ મોડમાં મૂકવામાં આવ્યા ત્યારે બંનેના તમામ ઉપકરણો યોગ્ય રીતે કામ કરી રહ્યા હતા. ઈસરોએ પહેલાથી જ ઘણો ડેટા એકત્ર કરી લીધો છે. સંભવ છે કે સાધનસામગ્રી ફરીથી પહેલા જેવી સ્થિતિમાં કામ કરી શકશે નહીં પરંતુ હજુ પણ થોડી આશા બાકી છે. કદાચ આપણને સારા સમાચાર મળી શકે. ચંદ્ર પર દિવસ શરૂ થયો છે. રોવરને પહેલાથી જ એવી રીતે મૂકવામાં આવ્યું છે કે જ્યારે સૂર્ય ઉગે છે ત્યારે તેનો પ્રકાશ સીધો રોવરની સોલાર પેનલ પર પડે છે.