સુપ્રીમ કોર્ટે મંગળવારે 2022 માં ખેડા જિલ્લાના એક ગામમાં મુસ્લિમ સમુદાયના પાંચ લોકોને જાહેરમાં માર મારવા પર ગુજરાત પોલીસ પ્રત્યે નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી, અને પૂછ્યું હતું કે લોકોને થાંભલા સાથે બાંધીને મારવાનો તેમને અધિકાર ક્યાંથી મળ્યો.
જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ અને જસ્ટિસ સંદીપ મહેતાની ખંડપીઠે ગુજરાત હાઈકોર્ટના 19 ઓક્ટોબર, 2023ના આદેશ સામે ચાર પોલીસ કર્મચારીઓ – ઈન્સ્પેક્ટર એ.વી. પરમાર, સબ ઈન્સ્પેક્ટર ડીબી કુમાવત, હેડ કોન્સ્ટેબલ કેએલ ડાભી અને કોન્સ્ટેબલ આરઆર ડાભીની અપીલની સુનાવણી કરી રહી હતી. શંકાસ્પદોની અટકાયત કરવા અને પૂછપરછ કરવા અંગે સુપ્રીમ કોર્ટની માર્ગદર્શિકાનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ કોર્ટના તિરસ્કારના કેસમાં તેમને 14 દિવસની સાદી કેદની સજા ફટકારવામાં આવી હતી.
શું લોકોને થાંભલા સાથે બાંધીને મારવાનો અધિકાર છે?
જસ્ટિસ ગવઈએ સુનાવણી દરમિયાન કડક સ્વરમાં કહ્યું, ‘શું તમને કાયદા હેઠળ લોકોને થાંભલા સાથે બાંધીને મારવાનો અધિકાર છે? જા, કસ્ટડીનો આનંદ માણો.’ જસ્ટિસ મહેતાએ પણ અધિકારીઓ પ્રત્યે નારાજગી વ્યક્ત કરી અને કહ્યું કે આ કેવો ત્રાસ છે. લોકોને થાંભલા સાથે બાંધી, જાહેરમાં માર મારવા અને વીડિયો ઉતારવા. ત્યારે તમે ઇચ્છો છો કે આ કોર્ટ હસ્તક્ષેપ કરે.
NHRCની તપાસ ચાલુ છે
અધિકારીઓ તરફથી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ સિદ્ધાર્થ દવેએ કહ્યું કે તેઓ પહેલાથી જ ફોજદારી કેસ, વિભાગીય કાર્યવાહી અને રાષ્ટ્રીય માનવ અધિકાર પંચ (NHRC) દ્વારા તપાસનો સામનો કરી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે અહીં સવાલ એ છે કે શું હાઈકોર્ટ પાસે તેમની વિરુદ્ધ અવમાનનાની કાર્યવાહી સાંભળવાની સત્તા છે? દવેએ જણાવ્યું હતું કે ડીકે બાસુ કેસમાં સર્વોચ્ચ અદાલતના 1996ના ચુકાદાના સંદર્ભમાં તેમની સામે ઇરાદાપૂર્વક આજ્ઞાભંગનો કોઈ ગુનો કરવામાં આવ્યો નથી, જ્યાં તેણે શંકાસ્પદોની ધરપકડ અને અટકાયત અને પૂછપરછ માટે માર્ગદર્શિકા જારી કરી હતી.
શું પોલીસકર્મીઓ નિર્ણયથી વાકેફ હતા?
તેમણે દલીલ કરી હતી કે આ સમયે સવાલ આ અધિકારીઓના દોષનો નથી પરંતુ તિરસ્કારના કેસમાં હાઈકોર્ટના અધિકારક્ષેત્રનો છે. દવેએ પૂછ્યું કે શું આ કોર્ટના નિર્ણયનો જાણી જોઈને અનાદર કરવામાં આવ્યો છે? આ પ્રશ્નનો જવાબ શોધવો પડશે. શું પોલીસકર્મીઓ નિર્ણયથી વાકેફ હતા? તેના પર જસ્ટિસ ગવઈએ કહ્યું કે કાયદાની જાણકારીનો અભાવ માન્ય બચાવ નથી. તેમણે કહ્યું કે દરેક પોલીસ અધિકારીને ખબર હોવી જોઈએ કે ડીકે બાસુ કેસમાં કયો કાયદો સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યો હતો. કાયદાના વિદ્યાર્થીઓ તરીકે અમે ડીકે બાસુના ચુકાદા વિશે સાંભળીએ છીએ અને વાંચીએ છીએ
