કાશ્મીરમાં કલમ 370 પુનઃસ્થાપિત કરવાની પાકિસ્તાનની જીદ હવે ઢીલી પડી રહી છે. નવી દિલ્હીમાં આયોજિત શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશનની બેઠકમાં પહેલીવાર પાકિસ્તાની સેનાના પ્રતિનિધિમંડળે ભાગ લીધો છે. આ ટીમમાં પાકિસ્તાન આર્મીની ત્રણેય પાંખના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. તે બધા SCIની વર્કિંગ ગ્રૂપની બેઠકમાં હાજરી આપવા આવ્યા હતા. પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયે આ બેઠકની પુષ્ટિ કરી છે. હવે પાકિસ્તાની નેતાઓ અને અધિકારીઓએ આ બેઠકમાં વર્ચ્યુઅલ રીતે હાજરી આપી હતી. પાકિસ્તાની મીડિયાના મતે હવે એવી સંભાવના બની રહી છે કે પાકિસ્તાનના રક્ષા મંત્રી અને વિદેશ મંત્રી પણ ભારત જઈ શકે છે.
ભારત હાલમાં SCOનું અધ્યક્ષ છે અને સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન અનેક કાર્યક્રમોનું આયોજન થવાનું છે. એક્સપ્રેસ ટ્રિબ્યુનના અહેવાલ મુજબ, ભારતે એપ્રિલ અને મે મહિનામાં યોજાનારી બેઠક માટે પાકિસ્તાનના સંરક્ષણ પ્રધાન અને વિદેશ પ્રધાનોને પણ આમંત્રણ આપ્યું છે. બીજી તરફ પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા મુમતાઝ ઝહરા બલોચે કહ્યું છે કે બંને નેતાઓની ભારત મુલાકાત અંગે હજુ સુધી કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી. જોકે, તેમણે એ વાતની પુષ્ટિ કરી કે પાકિસ્તાન આર્મીનું એક પ્રતિનિધિમંડળ ભારતમાં SCOની બેઠકમાં સામેલ થયું છે.
શાહબાઝ શરીફ સરકાર ગંભીરતાથી વિચારી રહી છે
આ પહેલા ભારતે કાશ્મીરનો નકશો ખોટો દર્શાવવા બદલ પાકિસ્તાનને જડબાતોડ જવાબ આપ્યો હતો અને તેનું આમંત્રણ રદ કર્યું હતું. બ્લોચે કહ્યું, “ભવિષ્યની મીટિંગ્સ વિશે વાત કરતાં, હું આગાહી કરી શકતો નથી કે વસ્તુઓ કેવી રીતે આગળ વધશે.” આ પહેલીવાર છે જ્યારે પાકિસ્તાનના કોઈ અધિકારીએ નવી દિલ્હીમાં SCOની બેઠકમાં ભાગ લીધો છે. આ પહેલા પાકિસ્તાનની સુપ્રીમ કોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ અને ઉર્જા મંત્રીએ વીડિયો લિંક દ્વારા SCOની બેઠકમાં ભાગ લીધો હતો.
પાકિસ્તાની અખબારે કહ્યું કે શહેબાઝ શરીફ સરકાર ભારતના આમંત્રણ પર ગંભીરતાથી વિચાર કરી રહી છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ચીન અને રશિયા બંને SCOમાં સામેલ છે અને પાકિસ્તાનને ડર છે કે જો તેઓ આ મહત્વપૂર્ણ ફોરમમાં ભાગ નહીં લે તો ભારત તેનો ફાયદો ઉઠાવી શકે છે. ભારતમાં જૂન મહિનામાં SCO સમિટ યોજાવા જઈ રહી છે, જેમાં શાહબાઝ શરીફને પણ હાજરી આપવા માટે આમંત્રણ આપવામાં આવશે.
ભારત અને પાકિસ્તાનના સંબંધો બદલાઈ શકે છે
રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ભારત અને પાકિસ્તાનના કેટલાક સામાન્ય મિત્રો બંને દેશો વચ્ચે વાતચીત ફરી શરૂ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. જોકે, પાકિસ્તાનમાં રાજકીય સંકટને કારણે બાબતો આગળ વધી રહી નથી. જો પાકિસ્તાનના સંરક્ષણ અને વિદેશ મંત્રી અને બાદમાં શહેબાઝ ભારત આવે છે તો બંને દેશોના દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં મોટો બદલાવ આવી શકે છે.
