તાજેતરના સમયમાં લોકોની રોકાણ કરવાની રીતમાં ઘણો બદલાવ આવ્યો છે. હવે તેઓ એવી સ્કીમ્સમાં પૈસા રોકાણ કરવાનું પસંદ કરે છે જેમાં તેમને સારા વ્યાજ દરો મળે છે. આ જ કારણ છે કે લોકો ટર્મ સેવિંગ્સ પ્લાન્સ તરફ વધુને વધુ ઝુકાવ કરી રહ્યા છે.
રિઝર્વ બેંકના ડેટા દર્શાવે છે કે કુલ બેંક થાપણોમાં ફિક્સ્ડ સેવિંગ્સ સ્કીમ હેઠળ જમા કરાયેલા નાણાંનો હિસ્સો ડિસેમ્બર 2023માં વધીને 60.3 ટકા થયો હતો, જે માર્ચ 2023માં 57.3 ટકા હતો. રિઝર્વ બેંકનું માનવું છે કે ટર્મ સેવિંગ્સ પ્લાન પર વધતા વ્યાજ દરો લોકોને આકર્ષી રહ્યા છે.
જો વૃદ્ધિના ધોરણે જોવામાં આવે તો, એપ્રિલ-ડિસેમ્બર 2023 દરમિયાન, ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ કુલ થાપણોના લગભગ 97.6 ટકા હતી. તે જ સમયે, કરન્ટ એકાઉન્ટ અને સેવિંગ્સ એકાઉન્ટ ડિપોઝિટ હેઠળ જમા કરવામાં આવેલી રકમમાં ઘટાડો થયો છે.
આરબીઆઈના ડેટા અનુસાર, ‘ટર્મ ડિપોઝિટ પર વધતું વળતર બેંક ડિપોઝિટમાં માળખાકીય ફેરફારો તરફ દોરી રહ્યું છે.’
તાજેતરમાં જ અમેરિકન ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેંકિંગ કંપની ગોલ્ડમેન સૅક્સે પણ તેના એક રિપોર્ટમાં કહ્યું હતું કે લોકો તેમના પર ઓછા વળતરને કારણે બેંક ડિપોઝિટથી દૂર રહે છે.
રિઝર્વ બેંકે લગભગ એક વર્ષ સુધી ટૂંકા ગાળાના ધિરાણ દર એટલે કે રેપો રેટને 6.5 ટકા પર જાળવી રાખ્યો છે. તેમાં છેલ્લે ફેબ્રુઆરી 2023માં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો હતો. તે સમયે, વૈશ્વિક કારણોસર ફુગાવો વધ્યો હતો, જેના કારણે સેન્ટ્રલ બેંકે રેપો રેટ 6.25 ટકાથી વધારીને 6.5 ટકા કર્યો હતો.
આ ડેટાનો બીજો સમૂહ દર્શાવે છે કે ડિસેમ્બર 2023માં ઉદ્યોગને ધિરાણ વાર્ષિક ધોરણે 9.5 ટકા વધ્યું હતું, જે એક વર્ષ અગાઉના વિકાસની બરાબર હતું. કુલ લોનમાં વ્યક્તિગત લોનનો હિસ્સો સૌથી વધુ 30.9 ટકા હતો. ગયા વર્ષે તે 28.6 ટકા હતો.
આરબીઆઈએ કહ્યું કે કુલ લોનમાં મહિલાઓની ભાગીદારી ઓછી છે, પરંતુ તે મજબૂત રીતે વધી રહી છે. આ છેલ્લા સાત ક્વાર્ટરમાં પુરૂષોને અપાયેલી લોનની વૃદ્ધિ કરતાં આગળ વધી ગયું છે.
