ભારતની ન્યાય વ્યવસ્થામાં 3 કરોડથી વધુ કેસ ચુકાદાની રાહ જોઈ રહ્યા છે. આઝાદીના સમયથી અત્યાર સુધી અનેક કેસ કોર્ટમાં દાખલ છે અને નિર્ણયની રાહ જોઈ રહ્યા છે. ભારતીય ન્યાય પ્રણાલી વિશે એવું કહેવામાં આવે છે કે એકવાર તમારો કેસ કોર્ટમાં પહોંચે તો તમે જીવનભર અહીં અટવાઈ જશો. જો કે હાલમાં આ ચિત્ર બદલાતું જોવા મળી રહ્યું છે. તેનું ઉદાહરણ વર્ષ 2023માં જોવા મળ્યું છે.
આ વર્ષે ઘણા મહત્વના કેસોમાં ચુકાદો આપવામાં આવ્યો છે
વર્ષ 2023 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે 52,191 કેસોનો નિકાલ કર્યો છે, જેમાં અગાઉના રાજ્ય જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી કલમ 370 ની જોગવાઈઓને રદ કરવાના કેન્દ્રના નિર્ણયને મંજૂરી આપતો ઐતિહાસિક ચુકાદો અને સમલૈંગિક લગ્નોને કાનૂની માન્યતા આપવાનો ઇનકાર કરવાનો સમાવેશ થાય છે. . છે. સર્વોચ્ચ અદાલત દ્વારા જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર, સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન તેની રજિસ્ટ્રીમાં દાખલ કરાયેલા 49,191 કેસ કરતાં 3,000 વધુ કેસોનો નિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો.
એક વર્ષમાં નોંધાયેલા કરતાં વધુ કેસોનું સમાધાન થયું
“અન્ય સિદ્ધિમાં, ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતે 1 જાન્યુઆરી, 2023 થી 15 ડિસેમ્બર, 2023 સુધીમાં 52,191 કેસોનો નિકાલ કર્યો હતો. આમાં 45,642 પરચુરણ કેસો અને લગભગ 6,549 નિયમિત કેસોનો સમાવેશ થાય છે,” કોર્ટની અખબારી યાદીમાં જણાવાયું છે. “કુલ 49,191 કેસ હતા. વર્ષ 2023 માં નોંધાયેલ અને 52,191 નો નિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો. આ દર્શાવે છે કે આ વર્ષે સુપ્રીમ કોર્ટે 2023 દરમિયાન નોંધાયેલા કેસ કરતાં વધુ કેસોનો નિકાલ કર્યો છે,” રિલીઝમાં જણાવાયું છે.
ICMIS દ્વારા મોટો ફેરફાર લાવવામાં આવ્યો છે
2017 માં ICMIS (ઇન્ટિગ્રેટેડ કેસ મેનેજમેન્ટ ઇન્ફર્મેશન સિસ્ટમ) ના અમલીકરણથી, 2023 માં સૌથી વધુ કેસોનો નિકાલ કરવામાં આવ્યો છે. ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડે કેસ ફાઇલ કરવા અને સૂચિબદ્ધ કરવા માટે જરૂરી સમયરેખાને સુવ્યવસ્થિત કરી છે, એમ રિલીઝમાં જણાવાયું છે. “તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન, કેસોની યાદીની પ્રક્રિયામાં નોંધપાત્ર ફેરફાર થયો હતો,” રિલીઝમાં જણાવાયું હતું. કેસની ચકાસણી બાદ, લિસ્ટિંગ અને ફાઇલિંગનો સમય 10 દિવસથી ઘટાડીને સાતથી પાંચ દિવસ કરવામાં આવ્યો છે.
“વધુમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે, કેસોની વધુ માત્રાને ધ્યાનમાં રાખીને, કાયદાકીય વિવાદોના નિરાકરણને ઝડપી બનાવવા માટે વિવિધ પગલાં લીધાં,” તે જણાવ્યું હતું. વિશિષ્ટ કેટેગરીના કેસોના નિરાકરણ માટે વિશેષ બેન્ચની રચના કરવામાં આવી હતી, જેનાથી વધુ વિશિષ્ટ અને કાર્યક્ષમ ન્યાયિક પ્રક્રિયાને પ્રોત્સાહન મળે છે.
