બિલ્કીસ બાનો કેસના 11 દોષિતોમાંથી ત્રણે જેલ સત્તાવાળાઓ સમક્ષ આત્મસમર્પણ કરવા માટે સમય વધારવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો છે. દોષિતોના વકીલે તાકીદની સુનાવણી માટે તેમની અરજીનો ઉલ્લેખ કર્યા પછી સુપ્રીમ કોર્ટે અરજીની સૂચિ બનાવવા માટે સંમત થયા છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે 8 જાન્યુઆરીએ પોતાનો ચુકાદો આપતાં, બિલકિસ બાનો અને તેના પરિવારના સભ્યોના બળાત્કાર અને હત્યાના કેસમાં અકાળે નિર્દોષ છૂટેલા 11 દોષિતોને આપવામાં આવેલી મુક્તિને રદ કરી હતી અને તેમને બે અઠવાડિયાની અંદર જેલમાં આત્મસમર્પણ કરવા આદેશ આપ્યો હતો. .
સુપ્રીમ કોર્ટે ગુજરાત સરકારના નિર્ણયને રદ કર્યો હતો.
અગાઉ 8 જાન્યુઆરીના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટે બિલ્કીસ બાનો પર સામૂહિક બળાત્કાર અને 14 લોકોની હત્યાના કેસમાં આજીવન કેદની સજા ભોગવી રહેલા 11 દોષિતોને અકાળે મુક્ત કરવાના ઓગસ્ટ 2022માં લીધેલા ગુજરાત સરકારના નિર્ણયને રદ કર્યો હતો.
8મી જાન્યુઆરીએ સુપ્રીમ કોર્ટે ગુજરાત સરકારને ઠપકો આપતાં કહ્યું હતું કે રાજ્ય સરકાર આવો આદેશ લેવા માટે બિલકુલ ‘સક્ષમ’ નથી અને કોઈ પણ મન લગાવ્યા વિના આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
છેતરપિંડી અને સત્તાનો દુરુપયોગ
જસ્ટિસ બીવી નાગરથ્ના અને ઉજ્જવલ ભુયાનની ખંડપીઠે દોષિતોને બે અઠવાડિયાની અંદર જેલ સત્તાવાળાઓ સમક્ષ આત્મસમર્પણ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. સજાની માફીને જાળવવા યોગ્ય તરીકે પડકારતી પીઆઈએલને ધ્યાનમાં લેતા, બેન્ચે કહ્યું હતું કે માફીનો આદેશ પસાર કરવા માટે ગુજરાત સરકાર યોગ્ય સરકાર નથી.
સર્વોચ્ચ અદાલતે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે રાજ્ય, જ્યાં ગુનેગાર પર કેસ કરવામાં આવે છે અને સજા કરવામાં આવે છે, તે દોષિતોની માફી અરજી પર નિર્ણય લેવા માટે સક્ષમ છે. મહારાષ્ટ્ર દ્વારા ગુનેગારો સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી. હકીકતમાં, મુંબઈની વિશેષ CBI કોર્ટે 2008માં આ કેસમાં 11 આરોપીઓને આજીવન કેદની સજા સંભળાવી હતી. બોમ્બે હાઈકોર્ટે પણ આ નિર્ણયને મંજૂરી આપી દીધી છે.
સરકારે સત્તાનો દુરુપયોગ કર્યો
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું, ‘ગુજરાત સરકારે પોતાની સત્તાનો દુરુપયોગ કર્યો હોવાથી કાયદાના શાસનનું ઉલ્લંઘન થયું છે. 100 પાનાનો ચુકાદો આપતાં બેન્ચે કહ્યું કે રાજ્યના મુક્તિના આદેશો રદ કરવા જોઈએ. સર્વોચ્ચ અદાલતે અન્ય બેંચના 13 મે, 2022ના આદેશને પણ ‘અમાન્ય’ ગણાવ્યો હતો, જેણે ગુજરાત સરકારને સજા માફ કરવા માટે દોષિતોની અરજી પર વિચાર કરવા કહ્યું હતું.
સુપ્રીમ કોર્ટે રાજ્ય સરકારના નિર્ણયને કોર્ટ સાથે છેતરપિંડી ગણાવ્યો અને કહ્યું કે આ કોર્ટ સમક્ષ તથ્યો છુપાવવામાં આવ્યા છે. 13 મેનો આદેશ યોગ્ય ન હતો અને અમે તેને અમાન્ય માનીએ છીએ.
ગુજરાતમાં 2002ના રમખાણો દરમિયાન બિલ્કીસ પર બળાત્કાર ગુજારવામાં આવ્યો હતો. એટલું જ નહીં, બિલ્કીસના પરિવારના 7 સભ્યોની પણ તેની નજર સામે જ હત્યા કરવામાં આવી હતી.