પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદની અધ્યક્ષતામાં આજે ‘એક દેશ, એક ચૂંટણી’ પર રચાયેલી ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિની પરિચય બેઠક યોજાશે. બેઠકમાં સ્ટેકહોલ્ડર્સ સાથે પરામર્શના રોડમેપ અને મોડલીટીઝ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે શનિવારની બેઠક પરિચયાત્મક હશે અને સભ્યો સમિતિને આપવામાં આવેલા આદેશને કેવી રીતે અમલમાં મૂકવો તે અંગેના રોડમેપ પર ચર્ચા કરશે.
2 સપ્ટેમ્બરે કેન્દ્ર સરકારે એક દેશ, એક ચૂંટણી પર પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદના નેતૃત્વમાં આઠ સભ્યોની સમિતિની રચના કરી હતી. કાયદા મંત્રાલયે આ અંગે નોટિફિકેશન પણ બહાર પાડ્યું હતું. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે રાષ્ટ્રીય હિતમાં દેશમાં એક સાથે ચૂંટણી યોજવી ઇચ્છનીય છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારત સરકાર એક સાથે ચૂંટણી યોજવાના મુદ્દાની તપાસ કરવા માટે એક ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિની રચના કરે છે.
કાયદા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, આ સમિતિમાં ગૃહમંત્રી અમિત શાહ, કોંગ્રેસ નેતા અધીર રંજન ચૌધરી, ગુલામ નબી આઝાદ, એનકે સિંહ, સુભાષ સી કશ્યપ, હરીશ સાલ્વે અને સંજય કોઠારી સભ્યો હશે. કેન્દ્રીય મંત્રી અર્જુન રામ મેઘવાલ આમંત્રિત અતિથિ તરીકે બેઠકમાં હાજરી આપશે. કાનૂની બાબતોના વિભાગના સચિવ નીતિન ચંદ્રા ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિના સચિવ તરીકે જવાબદારી નિભાવશે. જો કે, અધીર રંજન ચૌધરીએ પત્ર લખીને સમિતિનો ભાગ બનવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
એક દેશ એક ચૂંટણીની ચર્ચા શું છે?
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 2019ના સ્વતંત્રતા દિવસે એક દેશ એક ચૂંટણીનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. ત્યારથી, ભાજપ ઘણા પ્રસંગોએ ‘એક દેશ, એક ચૂંટણી’ની વાત કરે છે. આ વિચાર એ હકીકત પર આધારિત છે કે દેશના તમામ રાજ્યોની લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે થવી જોઈએ. હાલમાં, લોકસભા એટલે કે સામાન્ય ચૂંટણીઓ અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ પાંચ વર્ષના અંતરાલમાં યોજાય છે. ભારતીય બંધારણમાં તેની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. વિવિધ રાજ્યોની વિધાનસભાનો કાર્યકાળ અલગ-અલગ સમયે પૂર્ણ થાય છે, તે મુજબ તે રાજ્યમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાય છે.