તુલનાત્મક લાભ અને અનેક સહાયક પરિબળોને લીધે, ભારતીય અર્થતંત્ર આ દાયકામાં ચીન સહિત સમગ્ર દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના દેશોમાં સૌથી ઝડપી વૃદ્ધિ પામશે. બ્રોકરેજ હાઉસ નોમુરાને અપેક્ષા છે કે ભારત FY2023 અને FY2030 વચ્ચે લગભગ 6.6 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામશે. નાણાકીય વર્ષ 2010 પછી આ સૌથી ઝડપી વૃદ્ધિ હશે.
કોવિડની શરૂઆતથી જ વિશ્વની અન્ય મોટી અર્થવ્યવસ્થાઓ કરતા પહેલાથી જ ઝડપી ગતિએ વિકાસ કરી રહ્યું છે, હવે ભારત માટે ચીનને પાછળ છોડી દેવાનો સમય આવી ગયો છે. સમય જતાં, ચીન જાપાન, દક્ષિણ કોરિયા, હોંગકોંગ અને સિંગાપોરથી આગળ નીકળી ગયું. એ જ તર્જ પર હવે ભારત ચીનને પાછળ છોડવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. નોમુરાના અર્થશાસ્ત્રીઓ કહે છે કે ચીને તેના ઓછા ખર્ચે તુલનાત્મક લાભ ગુમાવ્યો છે.
વિશ્વભરની કંપનીઓ ચીન પરની નિર્ભરતા ઓછી કરીને અન્ય દેશોમાં જઈ રહી છે. ભારત, ઈન્ડોનેશિયા અને ફિલિપાઈન્સ જેવા અન્ય દક્ષિણપૂર્વ એશિયાઈ દેશો એશિયાની નવી ફ્લાઈટ તરીકે ઉભરી રહ્યા છે. આસિયાનમાં કામગીરી વિસ્તારવા માગતી કંપનીઓ સતત બીજા વર્ષે વૃદ્ધિ પામી છે. આમાંથી અડધાથી વધુ કંપનીઓ એકથી બે વર્ષમાં ભારત અને વિયેતનામમાં કામગીરી વિસ્તારવા માંગે છે.
એશિયાને સૌથી વધુ ફાયદો થશે
નોમુરાએ અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે આ પ્રક્રિયા 3-5 વર્ષમાં ઝડપી થવી જોઈએ. ભારત અને આસિયાનના નેતૃત્વમાં એશિયાને સૌથી વધુ ફાયદો થવાની સંભાવના છે.
તાજેતરના વર્ષોમાં ભારતના માળખાકીય સુધારા અને જંગી ખર્ચ અને રોકાણ મધ્યમ ગાળામાં ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (GDP) વૃદ્ધિને 6.6 ટકાની આસપાસ પ્રોત્સાહિત કરશે. તેનાથી નબળા રૂપિયાને મજબૂત કરવામાં પણ મદદ મળશે.
…પરંતુ આ ભારત માટે ચિંતાનો વિષય છે
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે પ્રોજેક્ટ્સ સમયસર પૂર્ણ થવું એ ચિંતાનો વિષય છે. તેનાથી ખર્ચ વધી રહ્યો છે. વિલંબના મુખ્ય કારણોમાં જમીન સંપાદન, વન અને પર્યાવરણની મંજૂરીઓ અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સપોર્ટ મેળવવો છે.
અન્ય કારણોમાં પ્રોજેક્ટ ફંડિંગ માટે જોડાણમાં વિલંબ, અવકાશમાં ફેરફાર, ટેન્ડર અને સાધનોના પુરવઠા તેમજ કાયદો અને વ્યવસ્થાનો સમાવેશ થાય છે. 1,605 પ્રોજેક્ટમાંથી 800માં એપ્રિલ 2023 સુધી વિલંબ થયો હતો.
ભારતની તેજીના આ કારણો છે
નોમુરાનું કહેવું છે કે સ્થિર રાજકીય વ્યવસ્થા, સુધારા પર ધ્યાન, ટેક્સ એડમિનિસ્ટ્રેશનનું સરળીકરણ, PLI સ્કીમ્સ જેવા વિવિધ પરિબળોને કારણે ભારત આગામી દાયકામાં ઝડપથી વિકાસ કરશે. બેંકોએ તેમના એકાઉન્ટ બુકમાંથી બેડ લોન પણ દૂર કરી દીધી છે, જેના કારણે તેઓ હવે ઝડપથી લોન આપી રહી છે.
ભારે ખર્ચ અને રોકાણનો લાભ
ભારત, ઈન્ડોનેશિયા અને ફિલિપાઈન્સમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ખર્ચમાં મધ્યમ ગાળામાં વેગ આવશે. ભારત સરકારે તાજેતરના બજેટમાં 10 લાખ કરોડ રૂપિયાના વિક્રમી રોકાણ ખર્ચની ફાળવણી કરી છે. સરકારે રોકાણ ખર્ચ વધારીને જીડીપીના 3.3 ટકા કર્યો છે. રોગચાળા પહેલા તે 1.7 ટકા હતો.
