યુપીના લુપ્તપ્રાય રાજ્ય પક્ષી સારસની વસ્તી ગુજરાતમાં વધી

વિશ્વમાં વન્યજીવો અને માનવીઓ વચ્ચે મડાગાંઠના કિસ્સાઓ જોવા મળી રહ્યા છે. બીજી તરફ, ગુજરાતના ખેડા જિલ્લામાં, તેનાથી વિપરીત, વિલુપ્ત થઇ રહેલા સારસ અને ગ્રામજનો વચ્ચે સુમેળભર્યા સહજીવનનો હકારાત્મક દૃષ્ટિકોણ જોવા મળે છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ઉત્તર પ્રદેશના રાજ્ય પક્ષી સારસ પક્ષીની વસ્તી અહીં લગભગ બમણી થઈ ગઈ છે.

યુપીએલના સીએસઆર હેડ ઋષિ પઠાનિયા કહે છે કે જ્યાં પાંચ વર્ષ પહેલાં માત્ર 500 સારસ હતી, હવે તેમની વસ્તી વધીને 992થી વધુ થઈ ગઈ છે. સારસ કન્ઝર્વેશન પ્રોજેક્ટ હેઠળ, 40 ગામોમાં 88 ગ્રામીણ સારસ પ્રોટેક્શન જૂથો કાર્યરત છે. અત્યાર સુધીમાં, આ પ્રોજેક્ટ દ્વારા, 23000 વિદ્યાર્થીઓ અને 5000 ગ્રામજનોને સારસનું સંરક્ષણ કેવી રીતે કરવું અને તેની સાથે સંકળાયેલા પર્યાવરણીય ફાયદાઓ વિશે શિક્ષિત કરવામાં આવ્યા છે. આ પ્રોજેક્ટ લુપ્ત થતી પ્રજાતિની વસ્તીને બચાવવા માટેના સામૂહિક પ્રયાસનું સફળ ઉદાહરણ છે. ખેડા વન વિભાગના અધિકારી દિલીપસિંહ ડાભી કહે છે કે અમે યુપીએલની મદદથી આ પ્રોજેક્ટ આગળ પણ ચાલુ રાખીશું.

સારસ બન્યા ખેડૂતના મિત્ર, બાળકોએ પતંગ ઉડાવવાનું બંધ કર્યું

અગાઉ ખેડા જિલ્લાના ખેડૂતો સારસને તેમનો દુશ્મન માનતા હતા કારણ કે તે પાકને નુકસાન પહોંચાડતો હતો. પરંતુ હવે ખેડૂતોએ સારસને પણ પોતાનો મિત્ર બનાવી લીધો છે. એટલું જ નહીં, બાળકોએ સારસને બચાવવા માટે પતંગ ઉડાવવાનું પણ બંધ કરી દીધું છે. વાસ્તવમાં, પતંગની દોરીને કારણે ઘણા સારસ પક્ષીઓ ઘાયલ થતા હતા, જેના કારણે ઘણા પક્ષીઓના મોત પણ થયા હતા. પરંતુ મુંબઈ સ્થિત કંપની યુપીએલ, વન વિભાગ, ગીર ફાઉન્ડેશન અને ગ્રામજનોના સામૂહિક પ્રયાસોથી સારસની વસ્તીમાં વધારો થઇ રહ્યો છે

ભેજવાળી જમીનના સંરક્ષણમાં સ્ટોર્ક મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે

વિશ્વનું સૌથી મોટું ઉડતું પક્ષી ભારતીય સારસ ઝડપથી અદૃશ્ય થઈ રહ્યું છે. તેઓ કુદરતી વારસો અને વેટલેન્ડ્સના સંરક્ષણ અને આરોગ્યમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. ઈન્ટરનેશનલ યુનિયન ફોર કન્ઝર્વેશન ઓફ નેચર (IUCN) એ સારસની સતત ઘટતી જતી વસ્તી અને તેમના કુદરતી રહેઠાણની ભીની જમીનોના સતત શોષણને કારણે તેમને લાલ યાદીમાં મૂક્યા છે. તે જ સમયે, વાઇલ્ડલાઇફ પ્રોટેક્શન એક્ટ હેઠળ લુપ્ત પ્રાયઃ પક્ષીઓને પણ સુરક્ષિત કરવામાં આવે છે.