નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ આવતીકાલે સંસદમાં બજેટ રજૂ કરવા જઈ રહ્યા છે.
આ વખતે સામાન્ય ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે. આ કારણોસર, કેન્દ્રીય બજેટની જગ્યાએ વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરવામાં આવશે. નાણામંત્રીએ થોડા દિવસો પહેલા કહ્યું હતું કે આ વખતે વોટ ઓન એકાઉન્ટ રજૂ કરવામાં આવશે.
આમાં સરકાર થોડા મહિનાઓ એટલે કે ચૂંટણી પૂરી થાય ત્યાં સુધી કામ ચલાવવા માટે ખર્ચનો હિસાબ રજૂ કરે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ચૂંટણી પછી જ્યારે નવી સરકાર બનશે ત્યારે કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરવામાં આવશે.
દર વર્ષે બજેટના એક દિવસ પહેલા આર્થિક સર્વે પણ રજૂ કરવામાં આવે છે. આ વખતે તે રજૂ કરવામાં આવશે નહીં. આનું કારણ એ છે કે વચગાળાનું બજેટ અથવા વોટ ઓન એકાઉન્ટની સ્થિતિમાં ઇકોનોમિક સર્વે રિપોર્ટ રજૂ કરવામાં આવતો નથી.
આર્થિક સર્વે શું છે?
આર્થિક સર્વેમાં દેશના આર્થિક સર્વેની સાચી વિગતો આપવામાં આવી છે. તે દર વર્ષે બજેટના એક દિવસ પહેલા રજૂ કરવામાં આવે છે. ભારતમાં પ્રથમ આર્થિક સર્વેક્ષણ અહેવાલ 1950-51માં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો. 1964 સુધી, આ અહેવાલ બજેટ સાથે રજૂ કરવામાં આવતો હતો, પરંતુ 1964 થી તે સામાન્ય બજેટના એક દિવસ પહેલા રજૂ થવા લાગ્યો.
જો કે સરકાર આ વખતે આર્થિક સર્વેક્ષણનો અહેવાલ રજૂ કરી રહી નથી, પરંતુ સરકારે 29 જાન્યુઆરી, 2024ના રોજ આર્થિક અહેવાલ રજૂ કર્યો હતો. આ રિપોર્ટનું શીર્ષક છે ‘ધ ઈન્ડિયન ઈકોનોમીઃ અ રિવ્યૂ’.
જેમાં સરકારે છેલ્લા 10 વર્ષના વિકાસની વિગતો આપી હતી. આ રિપોર્ટ અંગે સરકારે સ્પષ્ટ કહ્યું હતું કે આ એક આર્થિક રિપોર્ટ છે. આ રિપોર્ટ અનુસાર આગામી 3 વર્ષમાં ભારતની અર્થવ્યવસ્થા 5 ટ્રિલિયન ડોલરની થઈ જશે.
